Społeczno-ekonomiczne, środowiskowe
i techniczne uwarunkowania funkcjonowania
i rozwoju miejskiego transportu elektrycznego w Polsce

Osiągnięcie głównego celu projektu wymaga wielorakich działań. Po pierwsze konieczne jest określenie stanu i zasad funkcjonowania miejskiego transportu elektrycznego w Polsce. Zbadanie determinant jego rozwoju (ewentualnie powstania nowego systemu), zarówno od strony społeczno-ekonomicznej (uwarunkowania społeczne – mieszkańcy, lokalne władze, ekonomiczne, prawne), jak środowiskowej i technicznej. Miejski transport elektryczny ze względu na swoją wieloaspektowość planuje się zbadać holistycznie konstruując zespół badaczy reprezentujących różne dziedziny nauki wiążące się z funkcjonowaniem MTE.

Prace zostały podzielone na cztery moduły nazwane odpowiednio: aspekty społeczno-ekonomiczne, aspekty środowiskowe, aspekty techniczne i synteza. W ramach tych działów planuje się zbadać szczegółowo wszystkie aspekty funkcjonowania MTE ( tabela ).

Trzy pierwsze moduły wiążą się z różnymi procesami poznawczymi. Autorzy planują kwerendę naukową, badania terenowe prowadzone we wszystkich ośrodkach z MTE, pogłębione wywiady ekspercie, wywiady z mieszkańcami przeprowadzone na szeroką skalę (reprezentatywne). Po każdym z modułów planuje się quasi-syntezę oraz opublikowanie wyników badań. Finalny rodzaj prac polegać będzie na syntezie wyników i wnioskowaniu na ich podstawie jakie czynniki wpływają na wybór środków MTE, ich powstanie i rozwój w polskich warunkach. Zostanie stworzony na podstawie kilku metod MCDM (MCDA) teoretyczny model, który powinien znaleźć zastosowanie nie tylko w krajowych warunkach, ale powinien mieć charakter uniwersalny. Do jego weryfikacji zostaną przeprowadzone dodatkowe badania z wykorzystaniem danych z miast czeskich i słowackich.

Wstępne badania miejskiego transportu elektrycznego w Polsce wskazują, że determinanty powstania nowych systemów (w ostatnich latach jedna sieć tramwajowa w Olsztynie i kilka przykładów wykorzystania autobusów elektrycznych np. Kraków i Warszawa) wiążą się z decyzjami politycznymi, a nie głębokimi analizami zasadności. Ze względu na „spektakularność” inwestycji tramwajowej zdecydowano się na zbudowanie jednej linii tramwajowej w Olsztynie, której koszt pozwalałby na obsłużenie całego miasta transportem zelektryfikowanym (np. autobusami elektrycznymi lub trolejbusami). W świadomości wielu lokalnych władz transport tramwajowy świadczy o wielkości i znaczeniu miasta, a zysk dla społeczności pozostaje drugoplanowy (Goliszek, Połom 2016). Planuje się więc realne postrzeganie poszczególnych środków MTE, aby pozyskaną wiedzę skonfrontować z danymi zagranicznymi. Dotychczas takie badania w Polsce nie były prowadzone.

Autorzy planowani do zatrudnienia w projekcie od wielu lat prowadzą badania nad różnymi zagadnieniami funkcjonowania transportu, w tym miejskiego transportu elektrycznego. W ciągu ostatnich lat opublikowali wiele opracowań naukowych traktujących o komunikacji tramwajowej, trolejbusowej i autobusach elektrycznych. Wykazano przykładowo, że w polskich warunkach istnieje możliwość wykorzystania infrastruktury tramwajowej/trolejbusowej do zasilania autobusów elektrycznych (por. Bartłomiejczyk, Połom 2011a-c; Bartłomiejczyk, Połom 2013a-b; Bartłomiejczyk i in. 2013; Bartłomiejczyk, Połom 2015; Goliszek 2014; Połom, Bartłomiejczyk 2011). Autorzy prowadzili także szereg badań związanych z wpływem finansowania europejskiego na rozwój systemów MTE (por. Beister, Górny, Połom 2015; Połom 2011; Połom 2015, Połom, Tarnawski 2011).

Projekt "Społeczno-ekonomiczne, środowiskowe i techniczne uwarunkowania funkcjonowania i rozwoju miejskiego transportu elektrycznego w Polsce" finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu Sonata 12, nr 2016/23/D/HS4/03085